Başarılı Türk Markaların Ardındaki İlginç Logo Hikayeleri
Tasarım Tarihi

Başarılı Türk Markaların Ardındaki İlginç Logo Hikayeleri

DesignGost
DesignGost
23 Eylül 2020 6 dk. okuma

Logolar markaların görünen yüzüdür ve kullanıcıyla ilk temas logo üzerinden kurulur. En iyi ve akılda kalıcı logoların genelde zekice çözülmüş, yaratıcı ve bir fikirden yola çıkmış olduklarını görebilirsiniz. Dünyadaki en başarılı logoları incelediğimizde 2 temel özellik ön plana çıkıyor. Basitlik ve iyi bir hikayeye sahip olmak.

Ülkemizde genç cumhuriyet dönemlerine kadar kökleri uzanan başarılı ve iyi işler yapmış markalar var. Bugün tasarımlarını beğendiğim, etkileyici hikayeleri olduğunu düşündüğüm 4 yerli marka logosunun nasıl ve kimler tarafından yaratıldığını inceleyeceğiz.

İstanbul Belediyesi

İstanbul’un en büyük açık hava reklam vereni İstanbul Büyükşehir Belediyesi dersek abartmış olmayız. Muhtemelen İstanbul sokaklarında en çok İBB reklamlarını görürsünüz. Bu reklamların en göze çarpan öğelerinden bir tanesi de İBB logusudur. Bir belediye için çok başarılı bulduğum, günümüze kadar modernize etmeye gerek kalmayacak kadar zamanın ötesinde olan bu logonun hikayesi 49 sene öncesine uzanıyor.

24 Şubat 1969, dönemin İstanbul Valiliği şehri temsil edecek ambleme karar vermek için bir yarışma düzenler. Yarışmada bir sürpriz yaşanır! İki kıtayı birbirine bağlayan boğaz, İstanbul’un meşhur surları, cami minareleri ile şehrin yedi tepe üzerinde kuruluşunu sembolize eden amblem aynı anda birincilik, ikincilik ve üçüncülüğü kazanarak eser sahibine 18 bin lira kazandırır.

Ziraat Bankası

Oğuz Turan, Ayhan Akalp yada İlhap Hulusi Görey, internette Ziraat Bankası logo tasarımcısı ile ilgili çok fazla yanlış bilgi bulabilirsiniz. Bir çok sitede logonun tasarımcısı olarak İlhap Hulusi geçer fakat bu yanlış bir bilgidir. Ziraat Bankası 1960’ların başında yeni logo arayışındayken bir yarışma düzenler ve Ayhan Akalp’in günümüzde halen kullanılmakta olan logosu birinciliği elde eder.

Z ve B harflerinin birbiriyle uyumundan ortaya çıkan başak figürünün muhteşem ahengi, binlerce yıldır ziraatçılık, buğday ile simgelenmesini kullanarak hedef kitlesiyle kolay iletişim kurması ve tipografik olarak eksiksiz çözülmüş olması Ziraat Bankası logosunu hızlı bir şekilde ölümsüz eserler arasında yer almasını sağlıyor.

2012 güncellenme projesi sırasında Ziraat Bankası logosundan TC harfleri kaldırdı, fontu değiştirildi, modernleşti ve Ziraat kelimesi kalın yazılarak daha ön plana çıkarılarak günümüzdeki son halini almış oldu.

Ayhan Akalp, Türk afiş ve grafik sanatçısı (istanbul 1929). İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi afiş bölümünü bitirdi (1952). Profesör Kenan Temizan’ın öğrencisi oldu. Öğrencilik yıllarından başlayarak serbest Grafiker olarak çalıştı. Katıldığı yarışmalarda çeşitli ödüller aldı. Belli başlı yapıtları: Ziraat bankası amblemi, Zirai donatım kurumu amblemi, İstanbul’da Harbiye Orduevi’nde dekoratif panolar.

THY

lkemizin tanıtımında büyük role sahip THY, 20 Mayıs 1933'de T.C. Devlet Hava Yolları ismiyle kurulur. 1956 yılında ise Türk Hava Yolları olarak değiştirilip uluslararası arenada Turkish Airlines olarak kullanılmaya başlanır.

Devlet Hava Yollarının kurulduğu ilk yıllardaki logosu bana gore biraz tartışmalı. Lufthansa Turnası ve Devlet Hava yollarının kuşunu yan yana koyduğumuzda benzerlik hemen göze çarpıyor. Esinlenmenin ötesinde bir durum olduğu aşikar.

1956 yılında Türk Hava Yolları THY olarak isim değiştirdikten sonra, THY ismine hız efekti ekledikleri bir logoyu kullanmaya başlarlar.

Fakat logonun bu haline pek alışamamış olmalılar, 1956 yılında yeni bir logoya sahip olmak için yarışma düzenlerler. Mesut Manioğlu’nun Yaban Kazı figürü yarışmayı kazanmasının ardından hız efektli THY logotype ve yaban kazı bir arada kullanılmaya başlanır.

1986 yılında amblemden THY yazısı çıkarılarak sadeleşmeye gidilir ve 2000’li yılların başında uluslararası kimlik kazandırmak için THY logosu Bülent Erkmen’e emanet edilir. Yeni yazı karakteri, daha doygun bir mavi renk ve dairesel amblemdeki 3 boyutlu görüm ile son halini alır ve göklerdeki yeni macerasın başlar.

Petrol Ofisi

Asena, Türk Mitolojisinde önemli rolü olan efsanevi bir dişi kurt. Eski Türklerin en mühim hükümdarlarının mensup olduğu Aşina, Zena, Asen veya Şunnu adı verilen sülale, efsaneye göre bu dişi kurt’dan türemiştir.
Atatürk Cumhuriyeti kurmasıyla birlikte Bozkurt simgesini günlük yaşamda görünür kılabilmek ve yurttaşlarda bu konuda merak uyandırmak için büyük çaba harcamış. Örneğin, Türk Lirası, posta pulları, sigara paketlerine Bozkurt resmi koydurmuş, ilk yolcu gemisine Bozkurt adı konulmasını önermiş. Tüm bunların yanında, küçük Türk izcilere yavru kurt adını koymuş olması bende tatlı bir tebessüm yarattı.

Petrol Ofisi logosuna Bozkurt imgesi koydurmak, Atatürk’ü bir nevi logo tasarımcısı konumuna koyuyor.

Petrol Ofisi’nden gelen açıklama:

Petrol Ofisi’nin ilk genel müdürü Talha Sabuncu, Türk mitolojisinin temel figürlerinden olan dişi kurt Asena’yı, kurumun logosunda kullanmaya karar vermiş. Eli bu tür işlere yatkın olduğu için de dişleri arasından kıvrımlı dili görünen bir kurt çizimi yapan Talha Bey bu çizimi kırmızı bir halka içine alıyor. Türkiye’nin en büyük kurumlarından birinin logosu böylece doğmuş oluyordu.

Kurulduğumuz günden bugüne bir çok küçük değişim yaşayan logomuzun, kurt imgesinin “o” harfinin içinde bulunduğu versiyonu, 2000 yılında Bülent Erkmen’in kurucusu olduğu BEK Tasarım tarafından yapılmıştır. 2012 yılından itibaren de Medina Turgul Reklam Ajansı’nın yeni logo tasarımı kullanılmaya başlandı. Logonun kendi renk alanı bir çerçeve oluşturuyordu; dörtgenin iki köşesiyse, dinamizm etkisini vurgulamak için yuvarlatılmıştı. İyi günler dileri